Yeni Kentsel Gündem'e ulaşmak için lütfen tıklayınız. (Türkçe) 

New Urban Agenda'ya ulaşmak için lütfen tıklayınız. (İngilizce)

Kentler bugün toplam arazilerin %2'sini kaplamalarına rağmen, yaklaşık olarak GSYH'nın %70'ini, küresel enerji tüketiminin %60'dan fazlasını, sera gazı emisyonunun %70'ini ve küresel atığın %70'ini oluşturmaktadırlar. Bu kapsamda kentleşme sürecinin doğrudan insan hayatına dokunan etkileri bulunmaktadır. Küresel ölçekte "Kentleşme" değerlendirildiğinde;

 

BM 2030 Gündemi (Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri) ve Paris İklim Görüşmeleri COP21 sonrası ilk BM Konferansı olan HABITAT III ve Yeni Kentsel Gündemin, Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri ve COP21 kararlarının uygulanmasında belirleyici bir rol taşımaktadır.

2030 Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri (Sustainable Develpment Goals- SDG) 2000 yılında belirlenen Bin Yıl Kalkınma Hedeflerinin (Millennium Development Goals -MDGs) yerine geçmek üzere BM Genel Kurul toplantılarında, Eylül 2015’de kabul edilmiştir. 15 yıllık bir süre içinde hayata geçirilmesi planlanan hedefler, 2012’de Rio+20 toplantılarında şekillenmiştir. Sürdürülebilir Kalkınma Hedeflerinden, 11. Hedef  “Sürdürülebilir şehirler ve yaşam (Sustainable cities and communities)”   HABITAT III Konferansının ve Yeni Kentsel Gündemle doğrudan ilgilidir. Bu kapsamda sözkonusu doküman Yeni Kentsel Gündemin referans belgelerindendir. Daha fazla bilgi için...

                                                                                                                                Kaynak:  www.habitat3.org/the-new-urban-agenda

Yeni Kentsel Gündem oluşturulurken HABITAT-III Konferansı hazırlıkları kapsamında gerçekleştirilen ulusal, bölgesel ve küresel raporlar, bölgesel ve tematik toplantıların sonuç bildirgeleri, kavram dokümanları ve politika birimlerinin önerileri gibi çalışmalar temel alınmıştır. 

 

YENİ KENTSEL GÜNDEMİN ÖNEMLİ BÖLÜMLERİ

Kito Deklarasyonu: Herkes için Sürdürülebilir Kentler ve İnsan Yerleşimleri

Sürdürülebilir kentsel gelişme, 2050’ye kadar iki katına çıkacak olan dünya nüfusunu etkileyecek eşitsizlikler, sosyal ve ekonomik dışlanma ve çevresel bozulma dâhil olmak üzere birçok yeni sınama ve mevcut zorlukların üstesinden gelmede, ekonomik büyümede, sosyal ve kültürel kalkınmada ve çevre korumada ulusların kalkınmasına katkı sunacak bir fırsat olarak görülmektedir. Sürdürülebilir kentsel gelişmeyi hem zorluklar hem de fırsatlar açısından ele alan Deklarasyon, planlama, tasarım, finansman, kalkınma ve yönetişim boyutlarında bütüncül bir yaklaşım ile sürdürülebilirliğin gerçekleştirilmesini taahhüt altına almaktadır.

Ortak Vizyon: İlkeler ve Taahhütler

Yeni Kentsel Gündem ile gelen “kentsel paradigma değişimini”ne göre insan yerleşimleri; eşit haklar, yeterli konut ve erişilebilir fonksiyonel fiziki ve sosyal sistemlere sahip, tüm toplum kesimlerini kapsayan ve mekânsal açıdan bütünleştiren “herkes için kentler” olarak tanımlanmaktadır.

Kentlerin sürdürülebilir gelişimi; bir yandan erişilebilir yüksek bağlantılı kentsel ulaşım, afetlere ve iklim değişikliğine karşı dirençli altyapı, sürdürebilir üretim ve tüketim ile uzun vadeli bütünleşik kentsel planlama, tasarım, afet yönetimi ve sürdürülebilir finansman ile yönetimsel olarak sivil toplum dâhil tüm paydaşların katılımı ve her yönetim düzeyinde işbirliği prensibi ile taahhüt altına alınmaktadır.

Eylem Çağrısı

Yeni Kentsel Gündem’in eylem çağrısı, kolektif vizyon ve sürdürülebilir taahhütler kapsamında evrensel olmakla beraber her ülkenin sahip olduğu ulusal mevzuat ve yönetim yapıları ile farklı gelişmişlik düzeylerini dikkate almakta ve saygı duymaktadır. Gelişmekte olan ve en az gelişmiş ülkeler, gecekondu ve kaçak yerleşim alanları ve sakinleri, statülerine bakılmaksızın göçmenler ve mülteciler yeni kentsel gündemde yer bulmakta ve bu anlamda Yeni Kentsel Gündem, kentler, insan yerleşimlerine ve buralarda yaşayanlara sürdürebilir kalkınmada anahtar roller vermektedir.

Yeni Kentsel Gündem için Kito Uygulama Planı

BM sürdürülebilir kentsel gelişme hedefine ulaşmada, Ulusal, ulus-altı ve yerel yönetimlere ve ilgili diğer tüm paydaşlara bir yol haritası olarak Yeni Kentsel Gündemi sunmakta ve uygulanmasında da kararlı bir yaklaşım sergilemektedir.

Dönüştürücü Taahhütler

Sosyal, ekonomik ve çevresel boyutları ile bütüncül sürdürülebilir kentsel gelişme prensiplerinin ışığında aşağıda tanımlanan dönüştürücü taahhütler belirlenmiştir. Bunlar;

· Sosyal içerme ve yoksulluğun sona erdirilmesi için sürdürülebilir kentsel gelişme

· Sürdürülebilir ve kapsayıcı kentsel refah ve herkes için fırsatlar

· Çevresel olarak sürdürülebilir ve dirençli kentsel gelişmedir.

Etkili Uygulama

Yeni Kentsel Gündemin uygulanmasında bütünleşik yaklaşım ve katılımcı süreçler ile uluslararası işbirliği ön plana çıkmaktadır. Uygulama Araçları ve Destekleyici bir Çerçevenin Oluşturulmasında birden çok aktörün ve çeşitli araçların kapasite geliştirme, işbirliği yapma ve kaynak yaratma noktasında her düzeyde etkin bir Kentsel Politika Planlama çerçevesi uygulamanın önemi vurgulanmaktadır.

 

Takip ve Gözden Geçirme

Yeni Kentsel Gündemin takibi ve gözden geçirilmesinin destekleneceği ve değerlendirme toplantıları ve konferansları yoluyla, nicel ve nitel analizler ile yapılacağı ifade edilmektedir. Yeni Kentsel Gündem ve Sürdürülebilir Kalkınma için 2030 Gündem’inin takibi ve gözden geçirilmesi ve uygulamalar arasında tutarlılık sağlanması hedeflenmektedir.